Barış ERKAYA
Bilanço beklentilerinin yarattığı hareketlilik, kar satışlarına beraberinde endekste bir düzeltme hareketi eşlik etti. Açıklanacak olan 2022 üçüncü çeyrek bilançolarına ait varsayımların hayli yüksek düzeylerde olması nedeniyle endeksin değerleme rasyoları açısından daha da ucuzlayacağı beklentisi, bir yıl sonu rallisini tetikleyebilecek etken olarak gösteriliyordu ve bu hareketin içinde bulunduğumuz haftalarda başlayacağına inanılıyordu.
4 bin endeks denemesi başarısız oldu
Peki ne oldu? Kar realizasyonlarıyla başlayan düzeltme hareketi, yarım olan Cuma seansını da hesaplamaya katarsak pay senedi fiyatlarında ortalama (BİST-100 için) yüzde 3’e yakın bir düşüş getirdi. 4 bin puanı birçok sefer üst tarafta kırmayı deneyen BİST-100 endeksi, bilhassa bankalardaki kar satışlarıyla bunu başaramayıp bir alttan takviye bulmak için geri çekildi.
Endeksin ruhsal direnç noktaları olan 4 bin puanı geçmek için evvel aşağıdan güç toplayacağı ve bu hareketin fakat hacimli bir üst sert tepkiyle gerçekleşebileceği fikri uzmanlar ortasında ağır basıyor. Elbette buna son düşüşlerle birlikte gelen, gelecek olan bilanço bilgilerinin güçlü olmasının da takviye olabileceği belirtiliyor.
Karlarda dolar bazlı yüksek artış
Peki gelen birinci kar dataları bize ne söylüyor?
Şu ana kadar 76 borsa şirketi KAP’a bilançosunu gönderdi. Dolar bazında bakıldığında bu 76 şirketin toplam 6.3 milyar dolar olan 2021/09 karlarını bu yılın tıpkı devrinde 9.2 milyar dolar çıkardığını görüyoruz. Bu dolar bazında yüzde 46 kar artışı demek. TL bazında ise kar artışı birebir periyotta yüzde 186. Çeyrekler bazında baktığımızda ise 2022/06 devrine nazaran bu şirketlerin karlarında yüzde 54 dolar bazlı, yüzde 65 ise TL bazlı artış kelam konusu.
BİST-100’ün geçen yılın eylül ayından bu yana dolar bazlı kıymet çıkarı ise yüzde 36. Yani karlılıktaki artışı pay senedi fiyatlarındaki artış şimdi tam olarak karşılamış değil. Şayet karlılıktaki artışla muadil bir pay senedi fiyat artışı görmüş olsaydık bunun 4 bin 400 endeks düzeylerinde olması gerekirdi.
DİKKAT ÇEKEN SEKTÖRLER
Açıklanan karlara sektörel olarak baktığımızda beklendiği üzere otomotiv şirketlerinde karlılıkta geçen yılın üçüncü çeyreğine nazaran dolar bazlı bir gerileme dikkat çekiyor. Demir-çelik ve inşaat üzere büyümeye odaklı kesimlerin de performans düşüşleri gözden kaçmıyor. Buna karşılık bilhassa yatırım kuruluşlarının TL-döviz ve pay senetleri ortasındaki getiri farklarından kaynaklı yarattığı marjların karlılıklara yansıdığı, aracı kurum, yatırım iştirakleri ve yatırım holdinglerinin yüksek karlılık artışları sağladığını görüyoruz. Gayrimenkul yatırım iştiraklerinin ise inşaat dalındaki yavaşlamalardan şimdi çok da etkilenmediği görülüyor. Önümüzde hafta bilançoların akışının hızlanmasıyla pay bazlı hareketlerin hızlanması bekleniyor.