CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, CHP’nin Sivas’ta düzenlediği Belediye Liderleri Çalıştayı’nın açılışında konuştu.
Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Sivas Kongresi bizim ulusal kurtuluş hareketinin temel ideolojisinin belirlendiği bir kenttir. ‘Milli sonlar içinde, vatan parçalanamaz bir bütündür’ ideolojisi kayda geçirilir. Her türlü yabancı işgal ve müdahalesine karşı millet topyekûn kendini savunacak ve direnecektir unsuru, kayda alınır. Kuvayı Milliye’yi tek kuvvet olarak tanımak ve ulusal iradeyi hâkim kılmak temel temeldir diye kayda alınır. Manda ve himaye kabul edilemez. Sivas Kongresi’nin CHP’nin birinci kongresi olduğunu da Gazi Mustafa Kemal Atatürk, yaptığı birden fazla konuşmada tabir etmiştir.
Bu kadar hoş, bedelli bir kadim kentin içinde bulunduğu tablo nedir? 21’inci yüzyılda Kurtuluş Savaşı’na tanıklık yapmış, unsurlarını belirlemiş bir kent, bugün tıpkı konumdadır. Türkiye büyük meseleler yaşıyorsa, o meselelerden bir kat fazlasını Sivas ve Sivaslılar yaşıyor. Sivas’ta oyumuzun düşük olduğunu, bir milletvekili çıkardığımızı biliyorum. İki belediye liderimiz vardı, bir belediye liderimiz, İmranlı; Allah rahmet eylesin, elim bir kaza sonucu kaybettik, bir belediye liderimiz var.
Sivaslı kardeşlerimin düşünmesini isterim. Bugün içinde bulunduğunuz olumsuz şartlar sizin bahtınız mi? Oy ve takviye verdiniz. O vakit şu soruya her Sivaslı kardeşimin yanıt vermesi lazım. Ey iktidar, sana oy verdik, çok sayıda milletvekili verdik, bu Sivaslı neden Sivas’ta kalmak istemiyor, neden büyük kentlerin varoşlarına gidiyor? En çok köye sahip olan tek vilayet, Sivas. Ancak bu Sivas, ne hikmetse bir türlü büyükşehir belediye lideri olamıyor. Zira nüfusunu tutamıyor.
Bütün Sivaslılara seslenmek benim boynumun borcudur. Sevgili Sivaslılar. Oy verdiniz, eyvallah, başımın üstüne. Niçin oy verdiniz diye eleştirmiyorum. Lakin sandığa giderken düşünün. Evlatlarınızı, çocuklarınızı, Türkiye’yi, köylerinizi düşünün. Bir insan, doğduğu, yaşadığı kentte keyifli olmak ister. Doğduğu kentte memnun olmayıp da büyük kentlerin varoşlarına gidiyorsa bir sorun var demektir. Kaygımız var demektir. Ben bu sitemimi lisana getirmek zorundayım. Zira bu çözülemez sorun değildir. Israrla söylüyorum, Anadolu’nun içi boşalıyor diye, fabrikalar kapanıyor diye. Çiftçi üretemez hale geldi, köylüyü toprağına küstürdüler. Hayvanına küstürdüler. Kendisi aç, beslediği hayvan da aç.
“Yeni bir anlayışın hâkim olması lazım”
Böyle bir ortam var ki her birimizin düşünmesi lazım. Kendi yazgımızı belirleyecek, daha huzurlu bir Türkiye’de yaşayacaksak; yeni bir anlayışın hükümran olması lazım. Siyaset zenginleşme aracı değildir. Sivaslı kardeşim sana söylüyorum. Türkiye’de yaşayan bütün vatandaşlarım, sizlere söylüyorum. Siyaset zenginleşme aracı değildir. Halkın oyları ile milletvekili, bakan, başbakan yahut cumhurbaşkanı olan; kim olursa olsun, halkın oyları ile bir makama geldiyse, halka hizmet etmek için gelir, zenginleşmek için değil. Bu anlayışı değiştirmek zorundayız. Bir yüzyılı devirdik, ikinci yüzyıla giriyoruz. Bir yüzyılın bize bıraktığı miras nedir? Komşularımıza bakalım. Hepsi ile kavgalıyız. Yeni bir anlayış, yeni bir ufuk. Ahlaki temelde yükselen bir anlayışı kastediyorum ben. Fazilet, irfan, bilgi ve birikimden bahsediyorum ben. Üniversiteleri bilgi üretmeyen bir ülkenin büyüme bahtı yoktur. Teknolojinin gelişmediği bir ülkede siz dünya ile rekabet edemezsiniz.
“Sivas’ı çantada keklik görüyorlar”
Eğer bir siyasetçi kelam veriyorsa, verdiği kelamı yerine getirmesi lazım. İşin kuralı budur. Yerine getirmiyorsa, halkın önüne çıktığı vakit hangi münasebet ile yerine getirmediğini oturup anlatması lazım. Evet bu kelamı verdim, lakin şu münasebet yapamadım demesi lazım. Bakınız, Karadeniz’i Sivas üzerinden Anadolu’ya bağlayacak olan iki tünel. Kelam verdiler, ortadan yıllar geçti, açılmadı. Niçin açılmadı, hangi münasebet ile açılmadı? Bunların Sivas’ı filan sevdiği yok. Sivas’ı çantada keklik görüyorlar. Hiç hizmet götürmesek bile nasıl olsa Sivaslı bize oy verecek diyorlar. Ben adım üzere eminim. Sivaslı çantada keklik değildir. Madem hizmet vermiyorsun kardeşim, kusura bakmayın demesini de bilir Sivaslı. Bunu bekliyorum. Bu tünellerin 2016’da imaline başlamış. Açılacağı söylenmiş, 2020-2021’de, hala açılmıyor.
Türkiye’de en çok köye sahip olan vilayet Sivas. 1233 köyü var. Sivas merkezde, Divriği, Yıldızeli ve Hafik’te 22 okulu yıkıyorlar. Yeni okul yapacağız diye. Temeli bile atılmamış. İhalesini yapacağız diyorlar. Buradan Sivaslı kardeşlerime sesleniyorum. Önünüze AK Partili yahut MHP’li milletvekili gelirse, şunu söyleyin. Kardeşim Kemal Kılıçdaroğlu dedi ki ‘Yapamadığınız 22 okulun temelini de biz atacağız, okulu da yapacağız, 6 ay içinde bütün okulların tamamını halka teslim edeceğiz’. Bunu söylüyoruz. İki yıldır yapamıyorlar, niçin yapamıyorsun? Okul bu okul. Bir iktidar okul yapmaktan vazgeçmişse Türkiye’yi orta çağ karanlığına ‘ben sürükleyeceğim’ demektedir.
Ankara’da bir küme toplantısında, bir okul vardı, yapılmıyordu. Dedim ki Ulusal Eğitim Bakanlığı bize müsaade versin. Okulu derhal yapacağız. Belediye liderlerimiz bunların tamamını yapabilirler. En kısa müddette yapabilirler. Ahlaki temellerde yapabilirler. Bunlar herhalde rüşvet alacak müteahhit bulamadıkları için temel atamıyorlar.
“Bir kentte bir fabrika çalışmaz mı?”
Bir demir- çelik fabrikası var burada. Tam bir yılan öyküsüne dönmüş. Bir çalışıyor, bir çalışmıyor. Verdiler, sattılar, ettiler. Binlerce insan buradan geçinirdi. Hala meyyit üzere yatıyor orada. Allah aşkına bir kentte bir fabrika çalışmaz mı? Bir kentte, bir fabrika çalışınca o kente hayat gelmez mi? Herkesin ailesiyle birlikte huzurlu bir hayat sürmesi gerekmez mi? Fabrika çalışmıyor. Sivaslı kardeşlerime kelam veriyorum. Allah nasip ederse Millet İttifakı olarak iktidar olacağız, o fabrikayı alacağız. Kamuya alacağız. 6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Yöntemi Hakkındaki Kanun’a nazaran alacağız. Kamu kurumu haline getireceğiz. Orada Sivaslılar çalışacak. Alın terlerinin karşılığını alacak. Orada yaratılan katma kıymet Sivas’ın katma pahası olacak, bunu yapacağız.
“Size palavra söylüyorlar”
Bir kente teşvik olursa, teşvikin eşit olması lazım. Sanayi bölgesi yapıyorsunuz, farklı teşvik, öbürünü yapıyorsunuz farklı teşvik. Rekabete, akla ters. Bu türlü bir rezalet görülmüş değil lakin bunları yapıyorlar. Süratli tren. Geldiler, kelam verdiler. 2019’da gelecek diye. 2019, 2021, 2022. Nerede bu? Açık ve net söylüyorum. Bunlar açık ve net. Sizden oy almak için gelip mikrofonların önüne çıkıyorlar. Size palavra söylüyorlar, palavra yalan palavra söylüyorlar. Kâfi be kardeşim, bu kadar palavranın gerisinden da gitmeyin.
“İktidar sizi düşman üzere görüyor”
(CHP’li belediyeler) Var olan iktidar sizi düşman üzere görüyor. Nasıl bunları engellerim diyor. Nasıl bunlar vatandaşa hizmet edilemez hale getirilir, bunun arayışı içinde. Lakin sizler sağ olun, bütün belediye lideri arkadaşlarım, bütün pürüzleri aşarak halka hizmet ediyorsunuz. Hepinize yürekten teşekkür ederim. Daha evvel söylemiştim, bütün manileri aşıp halka hizmet etme konusunda harika gayret harcayan belediye liderlerimiz, Türkiye Cumhuriyeti’nde lokal idarelerde tarih yazıyorlar. Tarihiniz iyi ve uğurlu olsun diyorum ben.
11 büyükşehir belediyemiz, toplam 248 belediyemiz var. Türkiye nüfusunun yüzde 51,7’sine hizmet ediyoruz. Yarısından fazlasına CHP’li belediyeler hizmet ediyor. Toplumsal yardımlardan kelam edeyim. Belediyelerimiz 4 milyon 800 bin haneye toplumsal yardım götürdüler. 3 yıl 7 aylık müddet içinde. Götürdükleri toplumsal yardım ölçüsü 25 milyar 700 milyon lira. Ne demektir bu biliyor musunuz? Türkiye’yi bir felaket, açlıktan, bir kırımdan çıkarmak demektir. Ekmeği olmayana ekmek, sütü olmayana süt, parası olmayana para, kirasını ödeyemeyene kira… Her türlü yardım yapıldı, her türlü. İktidarın CHP’li belediyelere teşekkür etmesi lazım. Sizin sayenizde bu ülkede derin bir yoksulluk çok fazla hissedilmiyor demesi lazım. Büyük fedakarlıklarla misyon yapıyorsunuz demesi lazım. Lakin engelliyorlar, istedikleri kadar engellesinler, her mahzuru her CHP’li belediye lideri aşacaktır ve halkına hizmet edecektir. Bundan muhakkak eminim. 840 bin haneye ısınma yardımı. 3 milyon 100 bin haneye besin yardımı. 745 bin haneye nakdi yardım. 3 milyon 200 bin şahsa 492 milyon fiyatında ulaşım yardımı yapıldı, toplumsal yardımların özü sınıfladığımız vakit bu.
20 yılda bu ülkede yurt problemini çözemediler. Bundan daha büyük bir ayıp olabilir mi? Belediye liderlerimiz da bu bahse el attı. 2019 lokal seçimlerinde belediye liderlerimiz seçildiklerinde 22 öğrenci yurdu vardı, bunu 83’e çıkardılar. Yurt kapasitesini öğrenci sayısı olarak yüzde 392 artırdılar. Ki bu devam edecek. Kreş hizmetleri belediye lideri arkadaşlarıma söylüyorum. Fakir mahallelerden başlayarak, bol ölçüde kreş yapın. O fakir bayan evladını getirip; oğlunu, kızını itimat içinde sizin kreşinize bıraksın. Çocuk orada sosyalleşsin. Arkadaşları olsun, uyusun. Beslensin. Anne inanç içinde akşam çocuğunu alıp konutuna götürsün. Bu tıpkı vakitte bayanın çocuğunu bıraktığı için pazara gitmesi, alışverişe gitmesi, taziyeye gitmesi, düğüne gitmesi için de kıymetli bir fırsat… Belediye liderlerimiz 162 olan kreş sayısını 380’e çıkardılar. Çocuk sayısı da 12 binden 32 bine çıktı. Bu da bizim açımızdan başlangıç olarak çok değerli. Eğitim takviyeleri var. Yeniden ayrıyeten 575 bin gereksinim sahibi öğrenciye kırtasiye yardımı yapıldı. 65 bin öğrenciye kıyafet yardımı yapıldı. 1 milyon 284 bin öğrenciye besleme yardımı. 115 bin öğrenciye imtihanlara hazırlık ve okulla yardım eğitim programları. Bütün bunların tamamı yapıldı.
2019’dan sonra 3 bin 478 parkı hizmete açtılar. 22 milyon 820 metrekare bu. Yani 3 bin 196 büyüklüğünde yeşil alan kazandırdılar, bulundukları kentte. Beton ormanından çıkarıp, kenti yaşanabilir bir kent haline dönüştürmeye çalıştılar. Yenilenebilir güç konusunda da 57 belediyemiz hayata geçirdi, 19 belediyemiz de atıklardan güç üreterek, olabildiğince kendi maliyetlerini düşürmeye çalışıyor. İşçi konusunda da bayan yöneticide önemli bir artış var. 1317 olan bayan yönetici sayısı 2 bin 10’a çıktı. Yüzde 52 oranında artış var. Bu da hoş bir çalışma. Raylı sistemler konusunda da bütün engellemelere karşın 11 raylı sistem hayata geçirildi. Toplam uzunluğu 79.9. Yani 80 km. İnşaatı devam eden 23 çizgi var, bunlar da bittiği vakit 211 km.’lik sistem hayata geçirilecek.
Belediyelerimiz tarafından 39 bin 527 üreticiye, 4 bin 100 ton katı ve sıvı gübre dayanağında bulunuldu. İktidarın yapamadığını yapıyoruz, beceremediğini beceriyoruz. Çiftçiyi perişan ettiler, çiftçiyi perişan etmekten kurtarıyoruz. Lakin bizim belediyelerimizin olduğu yerlerde. 21 bin 130 üreticiye 30 bin ton hayvan yemi verildi. Lakin bizim belediyelerimizin olmadığı yerlerde beşerler perişan halde. Hayvanlarını kesite gönderdiler. Kooperatiflerle de iş birliği yapılıyor, kooperatiflere 2 bin 200 tarım aracı hibe edildi. 97 milyon adet fidan, meyve ve zerzevat fidesi fiyatsız verildi. 93 bin 800 çiftçiye tohum takviyesi verildi. İktidarın yapamadıklarını yapıyoruz. O nedenle bizim belediyelerimizin olduğu yerlerde beşerler mutsuz değiller. En azından bir şeylerin yapıldığını görüyorlar. 17 bin 700 üreticiye 22 bin 450 küçük ve büyükbaş hayvan hibe edildi. 101 bin kümes hayvanı, 410 arı kovanı fiyatsız olarak dağıtıldı.
“Üstünü örtecekler”
Zonguldak’ta (Bartın’da) 41 emekçi kardeşimiz hayatını kaybetti. Bir ihmaller zinciri var, o denli görünüyor. Hiç kimsenin vazifeden alınmadığını, olayın üstünün kapatılmaya çalışıldığını biliyoruz. Her ne kadar açıklama yapıyorlarsa da bütün ihmalleri araştırın diyorlarsa da bugün için bunu söylüyorlar. Fakat yarın bunun üstünün kapatılacağını biliyoruz. 301 kişinin hayatını kaybettiği Soma faciasının sonuçlarını daima birlikte gördük. Milletlerarası Çalışma Örgütü, bu örgütün üyesiyiz. Bu örgütün Ankara’da bir temsilciliği var. Madenle ilgili bir rapor yayınladılar. Ekim 2022 Memleketler arası Çalışma Örgütü Türkiye Ofisinin yayınladığı rapor. İş güvenliği ve sıhhati konusunda önemli problemlere değiniyor. Türkiye’de iş sıhhati ve iş güvenliği konusunda önemli sorular var diyor. Biz 2015 yılında 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sıhhat bahisli ILO kontratını imzalamışız. Bu mukavelenin gerektirdiği hiçbir şeyi yapmamışız. Artık milletlerarası komite diyor ki ‘Bana ne için bilgi vermiyorsun?’ Bilgi verilmemiş. ‘Altına imza attın gereğini yerine neden getirmiyorsun?’ diyor. Gereğini yerine getirmemiş. ‘Ölümcül kazalar olunca bana bilgi vereceksin, neden bugüne kadar bilgi vermedin, bana bilgi vermeyi sana tekrar hatırlatıyorum’ diyor. Bunlar rapor yazmasalar biz de bilmeyeceğiz. Biz de sanacağız ki Memleketler arası Çalışma Örgütü’nün öngördüğü, bizim de imzaladığımız kontratlara uygun olarak her türlü bilgi veriliyor. Haydi bize verilmesin, bari bizi dışarıya karşı ayıp duruma düşürmeyin. Oraya da verilmiyor.
Nereye dokunsanız acı hissediyorsunuz. Beşerler geliyor açız diyorlar. Ürettiğimizin karşılığını alamıyoruz, bizi toprağa küstürdüler diyorlar. Dün Tokat’ta söyledim, bugün de Sivas’ta söyleyeyim. 85 milyon yurttaşımız var, 85 milyona sesleneyim. Allah aşkına son 20 yılda AK Parti hükümetinin yaptığı bir tek fabrika söylesinler. Bir tek fabrika. İster şeker, çimento, ister lastik, ister su fabrikası. Ne istiyorlarsa. AK Parti iktidarının devlet aracılığıyla yapılmış bir tek fabrika göstersinler. Bir fabrika bile yok. Pekala nasıl olacak, Türkiye’yi nasıl büyüteceğiz? Yapamıyorlar, beceremiyorlar. Türkiye’yi tam bir çıkmaza soktular. Tam bir borç batağına soktular. Tam bir borç batağına. Cumhuriyet tarihinde bu kadar ağır bir borç yükü altına Türkiye sokulmamıştı. Bu kadar ağır borç yükünün getirdiği sorun nedir? Siyasal iradenin her an dışarıya ipotek edilebilir pozisyona gelmiş olmasıdır. Hükümran güçlerin talimatını şartsız yerine getiren bir siyasi iradenin ortaya çıkması demektir. Bunu bilhassa Sivas’ta söylüyorum. Ulusal Kurtuluş hareketinin olduğu, kararlarının alındığı yerde söylüyorum. Borç alan, buyruk alır. Artık siyasal iktidar buyruk alır pozisyona gelmiştir. Türkiye için en büyük tehlike budur.
“Her ay bütçeden 2 milyar 222 milyon 873 bin dolar faiz ödüyoruz”
Bakın bütçelerimiz de öyledir. İktidar harcamaları karşılamak için o da borç alıyor. 2017’den 2023’e kadar borçlar ne kadar arttı, bütçede. Yüzde 100-300- 500- 1000. Hayır efendim. Tamı tamına yüzde 1292 kat arttı arkadaşlar. Bu borç yükünü, bu millet ne kadar çekecek? Açım diyor bayan, niçin açım diyor. Çiftçi hayvanımı besleyemiyorum diyor, niçin besleyemiyor? 85 milyon vergi veriyor, nereye gitti bu vergiler, nereye harcadınız bunları? Beşerler perişan vaziyette. Açık ve net söylüyorum, Sivaslı kardeşlerim de duysunlar. Senin ödediğin vergilerin büyük bir kısmı içerideki ve dışarıdaki tefecilere gidiyor. Bakmayın o denli faize karşıyız diye. Bunlar faizcilerin ağababası. Faizcilere çalışıyorlar. Bu kadar borcun karşılığında ne olacak? Faiz ödeyeceksiniz.
Her ay bütçeden 2 milyar 222 milyon 873 bin dolar faiz ödüyoruz. Saate bölersek, saat başına ödediğimiz faiz 3 milyon 45 bin 348 bin dolar. Allah aşkına bu yük çekilir mi? Türkiye’yi bu batağa kim soktu? Utanmasalar Bay Kemal yatı diyecekler. Emin olun. Akıl alacak şey değil. Cumhuriyet tarihi bu kadar ağır bir yükün altına girmedi. Türkiye Cumhuriyet tarihinde bu kadar ağır bir yükün altına girmedi. Bunlar yetmedi, aşmak için kur muhafazalı mevduat getirdiler artık. Mart ayından eylül ayına kadar bir avuç beşere 85 milyar lira ödediler. Bunların döviz garantisi var, bunların faiz garantisi, vergi ödememe garantisi var. Vatandaş ekmek alırken vergi ödeyecek lakin kur muhafazalı mevduatın sahibi milyarları yatıracak, gelir elde edecek fakat beş kuruş vergi ödemeyecek. Benim de Sivaslı kardeşime sorma hakkım var. Esnafına, çiftçisine, üreticisine sorma hakkım var. Sen vergi ödüyorsun, ödemediğin vakit ceza, faiz geliyor. Dükkânı kapat, aldığın hava parasını götür kur muhafazalı mevduata yatır. Hem gelir elde ediyorsun, hem döviz garantin var, hem vergi vermiyorsun, üretmiyorsun, alın teri dökmüyorsun. Haram değil mi bu Allah aşkına ya? Haramzadelerin iktidarı dediğim vakit, kızıyorlar. Evet onların iktidarı. Bankaların karı birinci 8 ayda yüzde 420. Bankaların karı yüzde 420 artıyor. Ben sorayım Sivaslı kardeşlerime. Esnafın, personelin, çiftçinin arttı mı? Endüstricinin karı 8 ayda yüzde 420 arttı mı? Kimin karı? Bankaların. Bankalar ne yapar? Parayı faiz ile verirler. Bitti o kadar. Artık diyorlar ki dijital altyapımız, fiber optik kablolar yetersiz. Bu Türk Telekom’u Hariri ailesine kim peşkeş çekti. Sivaslı kardeşlerime söyleyeyim. Köylerde internet yok. Bu çocuklar ne olacak? Nasıl yetişecek bu çocuklar? Bütün bunlara karşın asla ümitsizliğe kapılmayacağız. Bir iktidarın karabasan üzere çöktüğünü, vatandaşın bunaldığını da biliyorum ancak biz bunları aşacağız. Millet İttifakı olarak bir ortadayız. Altı başkan de Türkiye’nin gerçeklerini biliyor. Altı önder de iş birliği yaparak Türkiye’yi bu karabasandan çıkaracağız. Halka hizmet etmenin Hakk’a hizmet etmek kadar âlâ bir hadise olduğunu da biliyorum. Yeterli bir inanç, gelenek olduğunu da biliyorum.” (ANKA)