Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Sosyal devlet unsuruyla ülkemizin sahip olduğu refahı, toplumun tüm katmanlarına yaymaya kararlıyız.” dedi.
Oktay, TBMM Plan ve Bütçe Komitesindeki 2023 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi’nin sunumunda, bu bütçenin özelliklerinin, güçlü eser ve hizmet altyapısı, sanayi ve ticaret işleyişi, güvenlik ve diplomasiyi kapsadığını anlattı.
2002 yılından bu yana eğitimi en öncelikli sıkıntı olarak gördüklerini, 7,5 milyar lira olarak devraldıkları Ulusal Eğitim Bakanlığı bütçesini 2023’te 435 milyar liraya yükselttiklerini vurgulayan Oktay, 2002’de 3,1 milyar lira olan yükseköğretim kurumları bütçelerini 43,3 kat artışla 2023’te 134,7 milyar liraya çıkardıklarını bildirdi.
Oktay, “Yükseköğretimi de dahil ettiğimizde eğitim bütçemizi 2023’te 66,9 artırarak 649,8 milyar liraya yükseltiyoruz.” dedi.
Türkiye’nin son 20 yılında gerçekleştirdiği kalkınma ihtilalinin en iftihar verici sonuçlarından birinin de sıhhatte yaşandığının altını çizen Oktay, “2023 yılında merkezi idare bütçesinden sıhhate ayrılan kaynağı yüzde 69,1 oranında artırarak 307 milyar liraya çıkarıyoruz. Sıhhat Bakanlığı ve yükseköğretim kurumları döner sermayeleri ile Toplumsal Güvenlik Kurumundan yapılacak sıhhat harcamaları da dikkate alındığında sıhhat alanına ait ayrılan toplam kaynak 696,8 milyar liraya ulaşmaktadır.” diye konuştu.
Oktay, 2002’de 91 bin 949 olan doktor sayısını Eylül 2022 prestijiyle 184 bin 452’ye yükselttiklerini, 113 bin 872 olan hemşire ve ebe sayısını da 303 bin 340’a çıkardıklarını söz etti.
Ödeme gücü olmayan vatandaşların primlerini devlet olarak üstlendiklerini, 2023 yılı bütçesine bu maksatla 52 milyar 574 milyon lira ödenek ayrıldığını belirten Oktay, geri ödeme kapsamındaki ilaç sayısını 8 bin 671’e çıkardıklarını lisana getirdi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, şöyle konuştu:
“SGK bütçesine ait değerli bir gösterge olan gelirlerin masrafları karşılama oranı 2002 yılında yüzde 71,5 iken bu oranın 2023 yılı sonunda yüzde 96,3 olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Bu kapsamda toplumsal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliği güçlendirilecektir. Sıhhat hizmetlerinin geri ödemesinde risk tahlilini ve hizmet sunucularının davranışlarını dikkate alan kontrol modelleri geliştirilecektir. SGK’nin bilişim sistemleri güçlendirilecek, geri ödeme, emeklilik ve tescil süreçleriyle ilgili bilgi sistemlerinin entegrasyonu güzelleştirilecek ve vatandaşların daha az evrak ile faal, süratli ve tek elden hizmet alması için kurumlar ortası bilgi paylaşımı artırılacaktır. Türkiye, dünyanın en düzgün işleyen, en kuşatıcı toplumsal takviye sistemine sahip ülkelerinden biridir ve bunun gibisi yoktur. Hükümete geldiğimiz 2002 yılında 1,6 milyar lira olan toplumsal yardım bütçesini, 2023 yılında 258,4 milyar liraya çıkarıyoruz. Toplumsal yardım bütçesinin ulusal gelirimize oranı 2002’de yüzde 0,4 iken 2023 yılında bu oran yüzde 1,4 seviyesine yükselmiştir.”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2023 yılı bütçesinde tarıma ayrılan kaynağı 142,9 milyar liraya çıkardıklarını, bu kapsamda; ziraî takviye programları için 54 milyar lira, tarım bölümü yatırım ödenekleri için 40,4 milyar lira, ziraî kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, ziraî KİT ve ihracat dayanakları için 48,5 milyar lira kaynak ayırdıklarını bildirdi.
Sulama projelerinden, demir yolu projelerine, havalimanlarından, deniz yolu yatırımlarına birçok alanda yatırımlara sürat kesmeden devam ettiklerini vurgulayan Oktay, “2018 yılında merkezi idare bütçesinden yatırımlara ayrılan toplam kaynak 105 milyar 69 milyon lirayken 2023 yılında yüzde 265 oranında artışla 383 milyar 111 milyon liraya ulaşmıştır.” dedi.
Oktay, özel dal yatırımlarının yarattığı katma bedel ve istihdamın şuuruyla, son yıllarda gerçek dal takviyelerini değerli ölçüde artırdıklarını, gerçek kesim takviyeleri için bütçeden ayrılan 145,4 milyar lira ödeneğin de bunun göstergesi olduğunu lisana getirdi.
Oktay, bu kapsamda; SGK patron prim ödemeleri için 68,1 milyar lira, Hazine dayanaklı kefaletle sağlanan krediler için faiz dayanak meblağı olarak 7 milyar lira, ziraî işletmeler ve çiftçiler için faiz dayanak fiyatı olarak 21,5 milyar lira, Halk Bankası aracılığıyla kullandırılacak esnaf kredileri faiz dayanağı için 10,9 milyar lira, ihracat dayanakları kapsamında 10,3 milyar lira, Eximbank sermaye artırımı için 6,8 milyar lira, KOBİ desteklemeleri için 3,3 milyar lira, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı aracılığıyla kullandırılmak üzere teşvik ödemeleri kapsamında da 6 milyar lira kaynak ayırdıklarının altını çizdi. Oktay, şöyle devam etti:
“Bugüne kadar otomotiv kesimi alanında elektrikli araç ve sistemleri, hibrit motor, yeni kuşak yüksek basınçlı akaryakıtlı enjektör, çeşitli dallara yönelik batarya üretimi, savunma sanayi alanında ulusal muharip uçak, insansız hava aracı, zırhlı araç ve silah sistemleri üretimi, güç kesimine yönelik güneş paneli üretimi, stratejik petrokimya eserlerinin üretimi, sıhhat alanında ise ilaçlı stent ve kalp kapakçığı üretimi üzere ileri teknoloji gerektiren ve katma pahası yüksek alanlarda ülkemizin geleceğine istikamet verecek nitelikte 50 büyük ölçekli yatırımı proje bazlı yatırım teşvik sistemi kapsamında destekliyoruz.”
“Refahı toplumun tüm katmanlarına yaymaya kararlıyız”
Oktay, kentsel dönüşüm faaliyetlerini yürüten TOKİ’nin, 20 yıl içinde 1 milyon 170 bin konut ürettiğini, yaklaşık 5 milyon vatandaşın zelzeleye sağlam, toplumsal donatıları ve etraf düzenlemeleriyle kaliteli konutlarda oturduklarını belirtti.
Dar ve orta gelirli kümelerin konuta ulaşılabilirliğin kolaylaştırılması için birinci etapta 250 bin konut olmak üzere kampanyalarla birlikte 500 bin konutun üretileceğini, kendi meskenini yapacak vatandaşlara imarlı ve altyapısı hazır olmak üzere toplam 1 milyon konut yeri üretilmesinin planlandığını vurgulayan Oktay, şunları kaydetti:
“Proje kapsamında resmi süreçleri tamamlanan müracaat sayısı 4 milyon 560 bine ulaşmıştır. Birinci Konutum Arsa projesine müracaatlar ise 331 bine ulaşmıştır. Böylelikle, düşük dengeli peşinat ve taksitlerle vatandaşlarımızın konut sahibi olması sağlanarak konuta erişimi kolaylaşacaktır. Toplumsal devlet unsuruyla ülkemizin sahip olduğu refahı toplumun tüm katmanlarına yaymaya kararlıyız. Aile ve toplum hizmetleri alanında da çalışmalarımıza sürat kesmeden devam edeceğiz.
Bu bağlamda Toplumsal Hizmet Merkezlerini yaygınlaştırmaya devam ederek sayılarını ülkemiz genelinde 410’a ulaştıracağız. ‘Kadının Güçlenmesi’ programı için ayırdığımız kaynak ölçüsünü da 2 milyar liranın üzerine çıkardık. Her çocuğun aile ortamında bakımını sağlamak gayesi ile 8 vilayette toplam 340 kapasiteli 8 Çocuk Meskenleri Sitesini hizmete başlatacağız. Engellilik ve yaşlılık alanındaki hiç kimseyi artta bırakmayan toplum vizyonu ile hareket ederek çalışmalarımıza 2023 yılında da devam edeceğiz. Şehit yakını ve gazilerimize ekonomik ve toplumsal takviyelerimizi de hiçbir maliyet hesabı yapmaksızın sürdüreceğiz.”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, iktisattaki potansiyeli artıracak yatırımları, katma bedelli üretimi, ihracatı, yurt içi tasarrufları ve nitelikli istihdamı desteklediklerini söyledi.
Bu kapsamda minimum fiyatı vergi dışı bıraktıklarını, tüm ücretlilerin minimum fiyata isabet eden kısmından da vergi alınmamasını sağladıklarını anımsatan Oktay, “Bu düzenleme ile 2022 yılı içinde 90,6 milyar lira vergi tahsilinden vazgeçerek çalışanların alım güçlerine ek takviye sağladıklarını belirtti.
Basit tarzda vergilendirilen yaklaşık 850 bin esnafın karlarının gelir vergisinden istisna tutulduğunu da tabir eden Oktay, çiftçi takviyesi noktasında ziraî destekleme ödemelerinden gelir vergisini kaldırdıklarını lisana getirdi.
Esnaf muafiyetinin kapsamını genişlettiklerini, emekçilere verilen günlük yemek bedeli ve günlük yol bedelinin istisna meblağlarını artırdıklarını, bununla gelir dağılımında adaletin iyileştirilmesinin sağlandığını aktaran Oktay, “Sadece gelir tarafında değil harcama tarafında da vergi oran indirimleri yaptık. Böylelikle bir taraftan vatandaşlarımızın alım güçlerini destekledik, öteki taraftan enflasyonla çabaya vergi yoluyla değerli bir takviye sunmuş olduk.” diye konuştu.
Oktay, 2023 yılı bütçesinin, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin belirlediği kural ve unsurlar çerçevesinde, milletin gereksinimleri ve kalkınma maksatları doğrultusunda, kamu hizmetlerinde süreklilik ve verimliliği temel alarak hazırlandığını, bu bütçenin AK Parti hükümetleri periyodunda hazırlanan geçmiş tüm bütçeler üzere Türkiye’nin muvaffakiyet öykülerine ve kazanımlarına destek oluşturacağını kelamlarına ekledi.
(Bitti)